Đường sắt Cát Linh Hà Đông khởi công năm nào? chắc có lẽ là thắc mắc của rất nhiều người dân Việt Nam. Bởi đây là dự án đường sắt đô thị đầu tiên của Việt Nam và là niềm hi vọng đổi mới phương thức vận tải công cộng. Tuy nhiên dự án này hiện nay vẫn chưa thực sự hoàn thiện.
Nội dung tóm tắt
Đường sắt Cát Linh Hà Đông khởi công năm nào?
Dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông được khởi công 10/10/2011 và dự tính sẽ vận hành thương mại vào năm 2015. Dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông khởi công trong niềm vui của người dân Thủ đô. Dự án được tư vấn ACT (Pháp) đánh giá an toàn theo phương pháp tiêu chuẩn châu Âu. Hà Nội khởi công tuyến đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông cách đây gần 10 năm để tạo kết nối với các tuyến đường sắt đô thị khách giữa nội đô Hà Nội và ngoại thành. Tổng mức đầu tư của dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông ban đầu là gần 553 triệu USD tương đương 8.770 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau 1 thập kỷ khởi công, các dự án đều chậm tiến độ, đường sắt Cát Linh – Hà Đông nguy cơ khó phát huy hiệu quả. Vốn vay tín dụng ưu đãi của Chính phủ Trung Quốc là 1,2 tỷ Nhân dân tệ. Vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam là hơn 2.100 tỷ đồng.
Dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông chủ yếu chạy trên dải phân cách giữa 2 làn đường bộ thuộc trục đường Hào Nam và đường Nguyễn Trãi. Điểm khởi đầu là ga Cát Linh (Q. Đống Đa), điểm kết thúc tại ga Yên Nghĩa (Hà Đông) gồm 12 ga đón tiễn khách (Cát Linh – La Thành – Thái Hà – Láng – Đại học Quốc gia – Vành đai III – Thanh Xuân III – Bến xe Hà Đông – Hà Đông – La Khê – Văn Khê – Bến xe Hà Đông mới) và khu trung tâm điều hành tuyến tại phường Phú Lương, quận Hà Đông.
Theo Bộ Giao thông vận tải dự kiến đưa công trình vào khai thác, sử dụng vào năm 2015 nhưng vì chậm trễ nhiều hạng mục nên vừa qua 6/11/2021 công trình mới được đưa vào sử dụng.
Toàn tuyến đi trên cao Dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông mục tiêu sau khi hoàn thành sẽ đóng vai trò nòng cốt cho giao thông công cộng, sẽ giải quyết cơ bản vấn đề tắc nghẽn giao thông tại thủ đô Hà Nội. Dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông phấn đấu đáp ứng được 35 – 45% nhu cầu đi lại của nhân dân Thủ đô cùng với mạng lưới xe buýt nhanh.
Theo Bộ Giao thông vận tải, hồ sơ nghiệm thu đã được Bộ GTVT gửi Hội đồng kiểm tra nhà nước để kiểm tra, đánh giá kiến chấp thuận công tác nghiệm thu dự án. .
Về nguyên nhân dự án chậm tiến độ, Bộ Giao thông vận tải nêu rõ dự án chậm tiến độ, đội vốn. Cụ thể là việc giải phóng mặt bằng chậm, (thiết kế, cung cấp thiết bị và thi công) chưa rõ ràng, thiếu chặt chẽ, chưa đúng với bản chất hợp đồng EPC có nhiều khác biệt với thông lệ quốc tế.
Đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông có chiều dài tuyến đi trên cao là 13,5km (từ Cát Linh đi Hà Đông). Đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông chạy với vận tốc thiết kế tối đa 80km/giờ, vận tốc bình quân khai thác 35km/giờ, 12 nhà ga trên cao. Đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông khai thác với tần suất vận chuyển khoảng 2 phút/chuyến.
Đoàn tàu sử dụng công nghệ động cơ phân tán gồm 8 động cơ được đặt ở khoang giữa và hệ thống điều khiển tự động. Đây là công nghệ đang được nhiều nước áp dụng.
Dự án đường sắt Cát Linh-Hà Đông được khởi công vào tháng 10/ 2011, theo tính toán, đoàn tàu đi từ ga Cát Linh đến ga Yên Nghĩa mất khoảng 23 phút với 12 nhà ga, chạy từ ga này đến ga kia thời gian là khoảng 1 phút với quãng dừng khoảng 30-45 giây.
Đường sắt Cát Linh – Hà Đông được đánh giá như thế nào?
Đoàn tàu dự án đường sắt Cát linh – Hà Đông đường ray có khổ rộng 1.435 mm, sử dụng công nghệ hàn liền đảm bảo tốc độ chạy tàu cao, chống rung chống ồn, và lắp đặt các thiết bị chống trật bánh tàu. Vỏ tàu bằng thép không gỉ theo tiêu chuẩn châu Âu.
Dự án Cát Linh – Hà Đông 2 đoàn bảo dưỡng, một đoàn dự phòng trong quá trình vận hành sẽ sử dụng 10 đoàn. Đường sắt Cát linh – Hà Đông được duyệt về độ bền, khả năng ứng cứu trong các trường hợp khẩn cấp.
Tàu đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông ở thời điểm chạy thử được phê duyệt thiết kế từ năm 2010-2011. Chứng nhận an toàn với Hệ thống tín hiệu, cấp chứng nhận an toàn cho các hạng mục phanh điện của đoàn tàu và các hệ thống còn lại của dự án, hệ thống điện kéo. Sử dụng tiêu chuẩn Trung Quốc vì thời điểm ký kết hợp đồng với tổng thầu để triển khai dự án có một số tiêu chuẩn mà Việt Nam không có. Đường sắt Cát Linh – Hà Đông vào khai thác sẽ thay đổi thói quen giao thông công cộng hạn chế phương tiện cá nhân và giảm thiểu ô nhiễm môi trường, giảm thiểu được ùn tắc giao thông. Sáng 6-11-2021, Bộ Giao thông Vận tải và UBND TP Hà Nội đã tổ chức lễ bàn giao dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông đưa vào khai thác thương mại. Dự án Cát Linh – Hà Đông là công trình đường sắt đô thị thí điểm đầu tiên bằng nguồn vốn vay được Bộ GTVT phê duyệt. Giám đốc Ban Quản lý dự án đường sắt cho biết nguồn vốn vay của Chính phủ Trung Quốc và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam.
Khung giờ cao điểm, các đoàn tàu chạy giãn cách với tần suất 6 phút có một đoàn tàu cập ga, lưu lượng vận chuyển tối đa đạt 1,02 triệu người/ngày. Trong giờ bình thường, tàu Cát Linh – Hà Đông được khai thác 10 phút/chuyến. Tàu Cát Linh – Hà Đông với sức chở tối đa 960 người/đoàn.
Dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông tổng mức đầu tư ban đầu của dự án được phê duyệt BGTVT ngày 15-10-2008 là 8.769,9 tỉ đồng. Tổng mức đầu tư điều chỉnh của dự án là 18.001,5 tỉ đồng tăng 9.231,632 tỉ đồng so với tổng mức đầu tư được duyệt ban đầu. Dự án sử dụng vốn vay của Chính phủ Trung Quốc là 13.867,1 tỉ đồng (tương đương 669,62 triệu USD) và vốn đối ứng trong nước.
Trong thời gian chạy thử 20 ngày đã thực hiện vận hành hơn 5.740 chuyến tàu chạy tổng số hơn 70.000 km vận hành an toàn. Hội đồng Kiểm tra nhà nước, các đơn vị tư vấn giám sát, tư vấn đánh giá an toàn, các cơ quan chức năng đã giám sát và nghiệm thu đồng ý kết quả an toàn để đưa tuyến đường sắt Cát Linh – Hà Đông vào khai thác.
Đội ngũ nhân viên đường sắt trực tiếp phục vụ vận hành tuyến đường sắt Cát Linh – Hà Đông là 733 nhân viên trực tiếp phục vụ vận hành. Đảm bảo đảm đội ngũ nhân sự các vị trí, đáp ứng đúng quy định của Bộ GTVT tuyến đường sắt Cát Linh – Hà Đông. Theo quy định thì tất cả nhân viên làm việc ở các vị trí đều đã được tiêm 2 mũi vắc-xin phòng dịch Covid-19.
Giá vé lượt dự kiến là 8.000 đồng với chặng ngắn và 15.000 đồng toàn tuyến. Vé ngày 30.000 đồng, vé tháng 100.000 – 200.000 theo đối tượng khách. Đối với những người được miễn phí đi xe buýt ở Hà Nội cũng sẽ được miễn phí đi tuyến Cát Linh – Hà Đông.
Theo kế hoạch chạy tàu, tuyến 5 giờ 30 phút, đóng tuyến 22 giờ; 5 giờ 30 phút, đóng tuyến 22 giờ 30 phút; giờ bình thường 10 phút/lượt; vận hành 9 đoàn tàu.
Để mua vé tại quầy bán vé tự động, khách hàng dùng tiền mặt đưa vào khe nhận tiền bấm trên máy dạng cảm ứng tay, chọn ga đến máy sẽ nhả vé và tiền thừa.
Hệ thống máy bán vé bán theo hình thức nhận tiền mặt chưa có chế độ cài đặt tích hợp mua bằng thẻ thanh toán ngân hàng. Trường hợp khách không mua tại máy bán vé tự động thì có thể mua mua vé trực tiếp tại quầy bán.
Để lên tàu, khách dùng vé đi qua cổng soát vé tự động, tại ga xuống, hành khách cũng phải dùng thẻ quẹt để đi qua cổng soát vé chiều ra
Trên dọc hành lang đường sắt Cát Linh – Hà Đông các nhà ga đã bố trí điểm gửi xe máy, xe đạp. Nhà ga ít nhất có 7 tuyến xe buýt, 55 tuyến buýt có trợ giá kết nối ngang và dọc.